A ARGUMENTAÇÃO DO TRATADO TEOLÓGICO POLÍTICO E AS TENSÕES INERENTES AO PROJETO SECULAR MODERNO

Autores

  • Anthony Lourimar Siqueira de Queiros Ateneo Pontificio Regina Apostolorum

DOI:

https://doi.org/10.11606/issn.2447-9012.espinosa.2020.169494

Palavras-chave:

Espinosa, Tratado Teológico Político, Secularismo, Liberdade, Religião

Resumo

No Tratado Teológico Político Espinosa lança as bases do projeto secular de separação religião/vida pública que caracterizará grande parte da política da Idade Moderna e Contemporânea no Ocidente. Este projeto porém é marcado por uma série de tensões, que se podem já delinear na obra de Espinosa. Este artigo busca descrever a argumentação espinosiana do Tratado, individuar e explicitar os seus conceitos principais e apontar algumas das tensões ainda operantes no projeto secular, resultantes da argumentação filosófica que tal projeto emprega desde o seu início, como a obra de Espinosa nos permite ver.

 

 

Downloads

Os dados de download ainda não estão disponíveis.

Referências

ALQUIE F. (1991). Le rationalisme de Spinoza. Paris: Presses Universitaires de France.

CALVETTI C. G. (1968), Spinoza: I presupposti teoretici dell’irenismo etico. Milão: Società Editrice Vita e Pensiero.

CANTONE R. (1997), Introduzione al Trattato Teologico-Politico. Turim: UTET.

DINI A. (1999), Introduzione al Trattato Teologico-Politico. Milão: Rusconi.

GARRETT D. (1996), The Cambridge Companion to Spinoza. Cambridge: Cambridge University Press.

HOBBES, T. (1998), Leviathan. Oxford, Nova Iorque: Oxford University Press.

KANT I. (1992), A religião nos limites da simples razão. Tradução de Artur Mourão. Lisboa: Edições 70.

MACHEREY P. (1992), Avec Spinoza, études sur la doctrine et l’histoire du spinozisme. Paris: Presses Universitaires de France.

MACHEREY P. , A propos de la difference entre Hobbes et Spinoza in BOSTRENGHI D. (1992), Atti del Convegno Internazionale Urbino - 14-17 ottobre 1988. Nápoles: Bibliopolis.

MIGNINI F. (1997), Introduzione a Spinoza. Roma-Bari: Editori Laterza.

SPINOZA B., Epistolario, in GEBHARDT C. (1925), Spinoza Opera volume IV, Heidelberg: Heidelberg/Carl Winters Universitätsbuchhandlung.

SPINOZA B., Ethica, in GEBHARDT C. (1925), Spinoza Opera volume II, Heidelberg: Heidelberg/Carl Winters Universitätsbuchhandlung.

SPINOZA B., Tractatus Theologicus Politicus, in GEBHARDT C. (1925), Spinoza Opera volume III, Heidelberg: Heidelberg/Carl Winters Universitätsbuchhandlung.

SPINOZA B., Tractatus Politicus, in GEBHARDT C. (1925), Spinoza Opera volume III, Heidelberg: Heidelberg/Carl Winters Universitätsbuchhandlung.

STRAUSS L. (1996), La critique de la religion chez Spinoza ou les fondements de la science spinoziste de la Bible, Paris: Les Éditions du Cerf. (Tradução em francês de Die Religionkritik Spinozas als Grundlage seiner Bibelwissenschaft, Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft).

TOMÁS DE AQUINO (1888), Pars prima Summae Theologiae a quaestione I ad quaestionem XLIX. Roma: Typographia Polyglotta de Propaganda Fide.

TOMÁS DE AQUINO (2005), Sulla Verità. Milão: Bompiani.

VERNIÈRE P. (1982), Spinoza et la pensée française avant la Révolution. Paris: Presses Universitaires de France.

VAN BUNGE, W. e KLEVER, W. (1994). Disguised and overt Spinozism around 1700 – Papers presented at the International Colloquium held at Rotterdam 5-8 October 1994. Leiden, Nova Iorque, Colônia: E.J. Brill.

VISENTIN S. (2001), La libertà necessaria: teoria e pratica della democrazia in Spinoza. Pisa: Edizioni ETS.

WITTGENSTEIN L. (1963), Tractatus Logicus Philosophicus. Frankfurt: Suhrkamp.

Downloads

Publicado

2020-12-29

Edição

Seção

Artigos

Como Citar

Queiros, A. L. S. de . (2020). A ARGUMENTAÇÃO DO TRATADO TEOLÓGICO POLÍTICO E AS TENSÕES INERENTES AO PROJETO SECULAR MODERNO. Cadernos Espinosanos, 43, 499-528. https://doi.org/10.11606/issn.2447-9012.espinosa.2020.169494